Nuôi dạy con tích cực (positive parenting) là một phương pháp nuôi dạy con dựa trên nền tảng của tình yêu thương, sự ấm áp và lòng tử tế. Những phụ huynh nuôi dạy con tích cực sẽ luôn khuyến khích và dạy dỗ để con học được những điều cần thiết. Tin nhắn cốt lõi của quá trình này là: con luôn được yêu thương và con xứng đáng được tôn trọng dù trong bất cứ hoàn cảnh nào.
Các kỹ năng nuôi dạy con tích cực (viết tắt là P.R.I.D.E trong tiếng Anh) là tổ hợp 05 kỹ năng cha mẹ có thể áp dụng trong đời sống hàng ngày để giúp con phát triển một cách lành mạnh.
Khi nhận được lời khen ngợi, con sẽ trở nên tự tin hơn. Đồng thời, con cũng hiểu được về kỳ vọng của cha mẹ và những hành vi mà cha mẹ muốn mình thực hiện nhiều hơn. Vì vậy, đây là một cách để củng cố những hành vi cha mẹ muốn con thực hành.
Các cách khen ngợi con:
Gọi chính xác tên hành động được khen. Việc này sẽ giúp con hiểu cụ thể con đã thực hiện đúng điều gì và tiếp tục hành động đó. Ví dụ, thay vì nói “Con làm tốt lắm”, cha mẹ có thể nói “Cảm ơn con vì đã kiên nhẫn chờ khi mẹ đang nghe điện thoại.”
Khen ngợi những hành động nhỏ. Không chỉ những hành động lớn mới xứng đáng được khen ngợi, mà cả những hành động nhỏ nữa. Bằng việc cổ vũ con từ những bước nhỏ, cha mẹ sẽ tạo động lực để con thực hiện những mục tiêu lớn hơn.
Khen ngợi nỗ lực và sự cố gắng của con. Thay vì chỉ khen ngợi kết quả của những việc con làm, cha mẹ hãy ghi nhận những nỗ lực con bỏ ra, để con hiểu quá trình là một phần quan trọng, chứ không phải lúc nào cũng nên tập trung vào kết quả.
Một trong những lợi ích lớn nhất của điều này là thể hiện rằng cha mẹ đang lắng nghe con. Chú ý tới những ý kiến của con cũng đồng nghĩa là cha mẹ tôn trọng và có mong muốn hiểu con.
Đồng thời, khi lời nói của con được phản hồi, nó cũng sẽ thúc đẩy cuộc trò chuyện hai chiều diễn ra thường xuyên hơn. Con cũng sẽ có động lực để giao lưu với cha mẹ nhiều hơn cũng như hào hứng chia sẻ suy nghĩ thường xuyên hơn. Một điều quan trọng nữa là, khi những cuộc trò chuyện được mở rộng, con sẽ có nhiều cơ hội thể hiện khả năng ngôn ngữ của bản thân hơn.
Mô phỏng, hay bắt chước, là việc cha mẹ thực hiện những hành động hoặc cử chỉ giống như con.
Mô phỏng giúp con cảm thấy quan trọng. Khi nhìn thấy người lớn cũng bắt chước theo mình, điều này có thể khiến trẻ cảm thấy rất hãnh diện. Những gì điều này thể hiện với con là “Điều con làm thật quan trọng và thú vị. Cha/mẹ cũng muốn học theo con làm những điều đó.”
Mô phỏng giúp cha mẹ thấu hiểu con hơn. Nhiều lúc con có những cuộc chơi của riêng mình khiến cha mẹ lưỡng lự làm thế nào để có thể hòa nhập cùng con. Vậy thì cha mẹ hãy để con trở thành người dẫn dắt và làm theo con. Như vậy, cha mẹ sẽ học được cách chơi và tương tác với con theo cách con muốn.
Mô phỏng giúp cải thiện kỹ năng xã hội. Khi người lớn bắt chước trẻ, trẻ cũng sẽ tập thói quen bắt chước lại chúng ta. Theo thời gian, trẻ cũng sẽ học được những kỹ năng xã hội phù hợp trong giao tiếp hàng ngày.
Mô tả thể hiện cha mẹ đang tập trung vào con. Việc cha mẹ tường thuật lại những việc con đang làm có nghĩa là cha mẹ đang thể hiện sự hứng thú với thế giới của con. Điều này chắc chắn sẽ kích thích sự tự tin của con hơn rất nhiều.
Mô tả giúp con cải thiện sự tập trung. Tương tự như một bình luận viên đang tường thuật một trận đấu thể thao, mô tả hướng sự chú ý của con sâu hơn vào việc đang làm. Điều này giúp tăng khả năng chú ý của con.
Mô tả là một hình thức dạy học. Nghe lời tường thuật từ cha mẹ là một cơ hội để con được mở rộng vốn từ. Thông qua lời kể của cha mẹ, con sẽ có thể học được rất nhiều từ vựng mới và khái niệm mới.
Điều này có nghĩa là thể hiện sự tích cực với lời nói và hành động của con khi cha mẹ tương tác với con.
Sự tích cực tăng cường sự gắn bó giữa cha mẹ và con. Thể hiện niềm vui là một cách để cha mẹ cho con biết rằng cha mẹ đang tận hưởng việc dành thời gian với con.
Sự tích cực giúp con học cách biểu hiện những cảm xúc tích cực. Trẻ em rất nhạy trong việc nhận diện và bắt chước biểu cảm của người lớn. Vì vậy, con sẽ rất dễ dàng nắm bắt những lúc cha mẹ đang hứng thú và tập làm theo.
*Nguồn: UC Davis Health
*Biên dịch: Đội ngũ biên dịch Nghề Cha Mẹ - Tổ chức Giáo dục IEG Global
Nghechame NghechameIEG Nghề Cha Mẹ IEG Global
Comentários